Welbevinden en betrokkenheid, ook voor ouders

Kiezen voor een procesgericht kindvolgsysteem als LOOQIN vraagt om een goede onderbouwing en legitimatie. Je kunt met je team volledig achter die keuze staan, het is van belang dat je je keuze naar al je stakeholders weet te onderbouwen. Hoe neem je bijvoorbeeld ouders mee in dit verhaal?

Het gros van de ouders is niet pedagogisch of onderwijskundig onderlegd, maar heeft natuurlijk wel een beeld van onderwijs. Iedere ouder heeft kortere of langere tijd onderwijs genoten en is opgegroeid in een bepaalde traditie en cultuur. Wanneer ouders kiezen voor een school, hoop je dat dat gebeurt vanuit een bepaalde visie. Soms is dat het geval. Soms kiezen ouders gewoon voor de school die lekker dichtbij is en waar alle kinderen uit de buurt heen gaan. Hoe neem je hen mee in je wijze van kijken naar kinderen en het volgen van kindontwikkeling?  Wij geven je wat suggesties om betrokkenheid van ouders bij dit proces te verhogen.

Sfeer en relatie

Het eerste contact met ouders wordt gelegd voor het kind op het kinderdagverblijf of de school wordt aangemeld. Ouders gaan zich oriënteren of komen hun kind aanmelden. Hoe gaat die verkenning? Wie verzorgt de rondleiding? Kinderen? Ouders van de ouderraad? Of is het de leidinggevende? En welk verhaal krijgen ouders daar te horen? Is de kennismaking wederkerig? Verken je ook wat voor een kind hun kind is, wat ze belangrijk vinden in opvoeding? Wat ze verwachten van een school?

Een goede band houden met je ouders kan op heel veel manieren. Communicatie verloopt via ouderavonden, thema-avonden, nieuwsbrieven, klassenouders, inloopmomenten. In al die momenten is het mogelijk je visie zichtbaar te maken, in je woorden, in je handelen. Ouders die niet vertrouwd zijn met procesgericht volgen, met het kijken naar welbevinden en betrokkenheid, naar ontwikkelingsdomeinen kunnen op veel manieren verdieping krijgen bij deze begrippen. Hoe consequent ben je als team of individueel ambassadeur van je team in je taalgebruik, in je manier van benaderen van ouders, in het vertellen van verhalen en delen van jullie waarden?

Hoe is je relatie met ouders afzonderlijk en hoe investeer je in die relatie? Ben je helder wat je verwacht van communicatie, op welke wijze jullie processen met elkaar bespreken, waar het om draait? Voor prestatiegerichte ouders kan het een hele switch of zelfs een schok zijn om de schijnbaar subjectieve criteria en verhalen te horen. En toch, wanneer leerkrachten steeds opnieuw delen welke ontwikkelingen ze bij kinderen zien en uitleggen waarom ze voor bepaalde activiteiten of vormen kiezen, gaan ouders ook steeds meer voeling krijgen.

Scholen en kinderopvang die zijn gestart met het werken met LOOQIN vertellen regelmatig dat de gesprekken met ouders veel waardevoller zijn geworden. Er is meer verkenning, meer herkenning, meer erkenning. Ouders ervaren dat hun kind gezien wordt, in zijn volledige verschijning, met al zijn talenten en ontwikkelingsdomeinen.

Aanpassing aan het niveau

Hoe goed ken je je ouderpopulatie? Zijn het belezen mensen? Wat hebben zij nodig om te begrijpen vanuit welke waarden jullie werken? Stuur je regelmatig literatuursuggesties, filmpjes en artikelen mee om ouders te voeden? Organiseer je debatavonden, waar je met ouders discussieert aan de hand van stellingen of actualiteiten? Ligt jullie focus vooral op het voorleven en inspireren? Fotoreeksjes van activiteiten van kinderen zeggen soms meer dan woorden. Sommige ouders zijn gebaat bij meeloopochtenden of inloopmiddagen om te zien hoe kinderen functioneren en hoe jullie kijken naar hun ontwikkeling. Ouders hebben soms ook extra uitleg nodig om verslagen en rapporten te begrijpen, hoe neem je hen daarin mee? Hoe maak je tijd?

Onderschat ouders niet. Zij kennen hun kind als geen ander en brengen er hopelijk heel veel tijd mee door. Ze kennen het kind ook al veel langer dan jij. Aanpassen aan het niveau betekent ook goed luisteren en aansluiten bij hun behoeften, taal en mogelijkheden. Soms doorzien zij ontwikkelprocessen en kansen voor betrokkenheid beter dan jij. En dat is alleen maar mooi!

Werkelijkheidsnabij

Werkelijkheidsnabijheid gaat over de betekenisvolheid van je communicatie en activiteiten met ouders. Past jouw verhaal bij hun belevingswereld? Lukt het je om aan te sluiten en het betekenisvol te maken in hun belevingswereld? Lukt het je om je ambities levensecht en realistisch neer te zetten, zodat zij zich erin herkennen en het verhaal ook in eigen woorden door kunnen vertellen?

Activiteit

Hoe rijk en divers zijn de activiteiten en werkvormen die je met ouders oppakt? Ook ouders hebben verschillende leerstijlen. Gebruik tijdens je thema- en voorlichtingsavonden volop variatie. Laat ouders in gesprek gaan in werkvormen, benut je rijke, uitdagende omgeving, verras hen, varieer. Sta gedurende de activiteiten ook stil bij betrokkenheid en welbevinden van ouders en benoem dit. Door tijdens activiteiten ouders aan den lijve te laten ervaren of zij betrokken zijn en zich lekker in hun vel voelen, kunnen zij ondervinden wat kinderen ervaren. Lang luisteren kan boeiend zijn, maar ook vreselijk saai. Werkvormen kunnen opwindend en uitdagend zijn, maar sommige ouders zullen zich er ook heel opgelaten en ongemakkelijk bij voelen. Ouders zijn net mensen, benut de diversiteit!

Ruimte voor initiatief

Hoe vrij voelen ouders zich in het mee organiseren, binnen halen, beschrijven, uitdragen van de waarden van je school? Waar is ruimte voor hen om écht mee te denken, intervisie-momenten te beleven, wellicht aan te schuiven bij een studiedag of excursie met je team, het gesprek aan te gaan? Hoeveel ruimte durf je ouders te geven? Het kan je veel opleveren!

Samen

Op veel scholen zijn de contacten tussen ouders en leerkrachten erg individueel. Rapportgesprekken, kennismakingsgesprekken, zorggesprekken. Ook ouders kunen veel baat hebben bij het van en met elkaar leren. Heb je wel eens overwogen inhoudelijke cursusavonden aan te bieden voor ouders, om meer vertrouwd te raken met je onderwijsconcept? Of een groepje ouders te nodigen om een specifiek thema of domein te bespreken? Heb je wel eens gedacht aan begeleiding van nieuwe ouders door ervaren ouders, zoals kinderen een mentorkind kunnen hebben. Niet alleen een klassenouder, maar gewoon ook ouders die zichtbaar zijn als aanspreekpunt. Omdat het soms laagdrempeliger is om iets met een mede-ouder te bespreken en niet met de leerkracht.

Organiseer je wel eens activiteiten voor ouders, terwijl de kinderen op school zijn? Kookworkshops? Prentenboek/taaluitwisselingen? Klus- of tuinier momenten?

Tijdens dergelijke initiatieven kun je makkelijk het gesprek aangaan met ouders en zichtbaar maken waar je als school voor staat.

Expressie

Indrukken vragen erom uitgedrukt te worden. Niet iedereen is even talig onderlegd. Nodig ouders uit zich op allerlei manieren uit te drukken wat hen bezighoudt. Of welke ontwikkeling zij zien bij hun kinderen. Na ouderavonden, na ontmoetingsmomenten is het waardevol ouders naar hun welbevinden en betrokkenheid te vragen en waar dat aan lag. De wijze waarop kan op allerlei manieren: enquête-formulieren, geeltjes, smileys, foto’s, filmpjes of gewoon in gesprek.

Tot slot

Natuurlijk zijn de 7 betrokkenheidverhogende factoren binnen LOOQIN bedoeld om na te denken over jouw aanpak en interventies op kindniveau. Maar als het gaat om implementatie, beeldvorming en borging van je nieuwe kindvolgsysteem: Ben eens creatief, ga er met je team voor zitten en bedenk via de 7 factoren hoe jullie ouderbetrokkenheid en vooral inzicht en begrip ten aanzien van je kindvolgsysteem kunnen verhogen. Heb je nog tips? Of kun je hulp gebruiken bij dit onderwerp? Ook hierbij kunnen wij je ondersteunen. We horen het graag: support@looqin.co

© Wilma van Esch ~ februari ’19